Uric Acid
توضیحات
آزمایش اسید اوریک خون (Uric Acid) برای تشخیص میزان بالای این ترکیب در خون و کمک به تشخیص بیماری نقرس درخواست داده میشود. این آزمایش همچنین برای کنترل سطح اسید اوریک در افرادی که تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی هستند، انجام میشود. تخریب سریع سلولها در نتیجه چنین درمانی میتواند منجر به افزایش سطح اسید اوریک خون شود.
شرایط آزمایش:
- آزمایش نمونه خون ساده می باشد.
- نیاز به آمادگی خاص و ناشتا بودن قبل از آزمایش نیست.
- بعضی از پزشکان به بیمار توصیه می کنند که برای انجام آزمایش اسید اوریک خون ناشتا باشد، بنابراین در مورد زمان انجام این آزمایش حتما با پزشک خود مشورت کنید.
نکات جانبی:
آزمایش اسید اوریک خون زمانی درخواست داده میشود که پزشک با توجه به علائم به بالا بودن سطح آن مشکوک باشد، مانند:
هنگامی که درد مفصل یا علائم دیگری وجود دارد که ممکن است به دلیل نقرس باشد.
افرادی که مبتلا به نقرس هستند معمولاً در مفاصل انگشتان پا احساس درد میکنند؛ بیمار ممکن است در مفاصل دیگر نیز احساس درد داشته باشد.
هنگامی که فرد شیمی درمانی یا پرتودرمانی خاصی را برای درمان سرطان انجام داده است یا قصد انجام آن را دارد.
سطح بالای اسید اوریک یا هیپراوریسمی به معنی وجود بیش از حد اسید اوریک در خون است. اسید اوریک در طی تجزیه پورینها ( در برخی از غذاها مانند گوشت یا ساردین) تولید میشود. علاوه بر این بدن نیز مقداری پورین تولید میکند.
پورینها نقش بسیار مهمی در افزایش سطح اسید اوریک خون دارند. پورینها ترکیبات حاوی نیتروژن هستند که در DNA هسته سلولهای بدن تولید میشوند (درون زا) یا از خارج بدن و از مواد غذایی حاوی پورین (برون زا) حاصل میشوند. پورین به اسید اوریک تجزیه میشود. افزایش مقادیر اسید اوریک حاصل از پورینهای اضافی ممکن است در بافتها جمع شده و کریستال ایجاد کند. این اتفاق میتواند باعث افزایش سطح اسید اوریک در خون شود.
اسید اوریک پس از تولید در کبد، در خون حمل و به کلیهها منتقل میشود. در کلیهها بخش اعظم اسید اوریک فیلتر شده و به صورت ادرار دفع میگردد.
تقریباً از هر پنج نفر یک نفر اسید اوریک بالایی دارد. بالا بودن اسید اوریک میتواند نشان دهنده ابتلای فرد به بیماری نقرس یا سنگ کلیه باشد. اسید اوریک میتواند در کلیهها کریستال یا سنگ کلیه تشکیل دهد و به آنها آسیب برساند.
اکثر افراد با سطح اسید اوریک بالا هیچ یک از علائم یا مشکلات مربوط به آن را نشان نمیدهند.
همه کسانی که اسید اوریک بالایی دارند مبتلا به نقرس نمیشوند.
افزایش اسید اوریک
میزان بالای اسید اوریک در خون همیشه منجر به علائم نمیشود. این وضعیت که هیپراوریسمی بدون علامت نامیده میشود ، تقریباً شایع است.
به طور کلی تصور میشود که این شرایط نیازی به پیگیری یا درمان خاصی ندارد مگر اینکه فرد در معرض خطر بالایی برای ابتلا به عوارض ناشی از بالا بودن اسید اوریک باشد. افرادی که در اعضای خانواده خود سابقه نقرس، سنگ کلیه یا بیماری کلیوی دارند، حتی اگر علائمی نشان ندهند ممکن است تحت درمان قرار بگیرند.
روزهداری، کاهش سریع وزن، استرس و ورزش شدید همگی باعث افزایش سطح اسید اوریک میشوند.
بسیاری از داروها می توانند سطح اسید اوریک را افزایش دهند. از جمله:
- داروهای ادرار آور مانند داروهای تیازید
- داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی
- نیاسین یا ویتامین B3
- آسپیرین و سایر سالیسیلاتها اثرات متفاوتی بر روی اسید اوریک دارند؛
- مصرف دوزهای بالای آسپرین موجب کاهش غلظت اسید اوریک میشود، مانند شرایطی که فرد برای درمان بیماریهای روماتوئیدی آسپرین مصرف میکند. که دارای سنگ کلیه یا نقرس اسید اوریک هستند، باید از مصرف غذاهایی که محتوای پورین زیادی دارند پرهیز کنند، از جمله گوشتهای اندامی (مانند جگر و کلیه)، ماهی ساردین و کولی.
- همچنین از مصرف الکل خودداری شود زیرا باعث کاهش سرعت دفع اسید اوریک از بدن می شود.
مبتلا بودن به بعضی از بیماریهای زمینهای فرد را در معرض افزایش غلظت اسید اوریک قرار میدهد، از قبیل :
- برخی از بیماریهای ژنتیکی متابولیکی
- کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم)
- ابتلا به اضافه وزن
- پسوریازیس (بیماری پوستی خودایمنی)
غذاهایی که سرشار از پورین هستند عبارتند از:
- تمام گوشتهای قرمز (مانند جگر) ، عصارههای گوشت و آب گوشت
- مخمرها و عصارههای مخمر (مانند آبجو و نوشیدنیهای الکلی)
- مارچوبه، اسفناج، لوبیا، نخود فرنگی، عدس، بلغور، جو دوسر، گل کلم و قارچ
غذاهایی که دارای پورین کمی هستند عبارتند از:
- غلات تصفیه شده، نان، ماکارونی، آرد، تاپیوکا و کیک
- شیر، فرآوردههای شیر و تخم مرغ
- کاهو، گوجه فرنگی و سبزیجات سبز
- سوپ خامهای بدون آب گوشت
- آب، آبمیوه و نوشیدنیهای گازدار
- کره بادام زمینی، میوه وآجیل