هیستروسکوپی (آندوسکوپی داخل رحمی) روشی است که برای بررسی وضعیت درونی رحم هم به صورت درمانی و هم به صورت تشخیصی کاربرد دارد.

این عمل با استفاده از یک هیستروسکوپ انجام می شود، که در انتهای آن یک تلسکوپ باریک به همراه نور و دوربین قرار دارد.

تصاویر به یک مانیتور فرستاده می شود تا پزشک متخصص بتواند داخل رحم را به طور کامل بررسی کند.

هیستروسکوپ از طریق واژن و دهانه رحم (ورودی به رحم) به رحم منتقل می شود، به این معنی که نیازی به انجام روش تهاجمی و عمل جراحی نمی باشد.

- بررسی علائم یا مشکلاتی مانند پریودی های سنگین، خونریزی غیر معمول واژینال، خونریزی پس از یائسگی، درد لگن، سقط های مکرر یا مشکلات بارداری ، چسبندگی‌های داخل رحمی (سندرم آشرمن)

- تشخیص فیبروم ها و پولیپ ها (توده های غیر سرطانی در رحم)

- برداشتن فیبروم‌ها (میومکتومی)، پولیپ‌ها (پولیپکتومی) ، دستگاه‌های جابجا شده داخل رحمی (IUD)

- تشخیص سپتوم رحمی

- انجام عمل هیستروسکوپی به جایگزینی کورتاژ (D&C)

- از هیستروسکوپی برای تأیید نتایج سایر آزمایش‌ها مانند سونوگرافی یا هیستروسالپنگوگرافی (HSG) نیز استفاده می شود.

- در صورت نیاز به استفاده از دستگاه رزکتوسکوپ برای تخریب دیواره رحم، ابتدا باید دیواره رحم توسط هیستروسکوپ بررسی شود.

در ابتدا پزشک وسیله ای به نام اسپکولوم (همان ابزاری که برای آزمایش غربالگری دهانه رحم (پاپ اسمیر) استفاده می شود) را وارد واژن می کند، تا به وسیله آن راه ورودی رحم را باز نگه دارد. سپس هیستروسکوپ به رحم منتقل می شود و مایعی به آرامی به داخل پمپ می شود تا پزشک به راحتی وضعیت داخلی رحم را بررسی کند.

بهترین زمان برای انجام هیستروسکوپی، چند روز تا یک هفته پس از پایان قائدگی می‌باشد زیرا در این زمان پزشک بهترین دید را برای بررسی قسمت داخلی رحم دارد.

برای تشخیص مشکلات رحم و بررسی مشکل ناباروری در برخی زوجین، از هیستروسکوپی تشخیصی استفاده می‌شود. همچنین از هیستروسکوپی تشخیصی برای تأیید نتایج سایر آزمایش ها، مانند هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم (HSG) استفاده می شود. علاوه بر این هیستروسکوپی را می توان همراه با سایر روش ها مانند لاپاراسکوپی یا قبل از روش هایی مانند اتساع و کورتاژ (D&C) استفاده کرد.

از هیستروسکوپی درمانی برای اصلاح و درمان برخی بیماری‌ها و ناهنجاری‌ های رحمی که در طی هیستروسکوپی تشخیصی مشخص شده است، استفاده می‌گردد. اگر طی هیستروسکوپی تشخیصی وضعیت غیرطبیعی تشخیص داده شود، می‌توان هیستروسکوپی درمانی را به طور هم‌زمان انجام داد و تا حدودی از انجام جراحی دوم اجتناب کرد. در طی هیستروسکوپی درمانی، ابزارهای کوچک جراحی که برای اصلاح شرایط غیر طبیعی استفاده می‌شوند از طریق مجرای هیستروسکوپ، وارد رحم می‌شوند.