لاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی
به کمک عمل لاپاراسکوپی می توان رحم، لوله های فالوپ و تخمدان ها و به طور کلی لگن و شکم را با دقت بالا بررسی کرد.
لاپاراسکوپی به دو صورت تشخیصی و درمانی انجام می شود و معمولاً با عوارض کمتر و زمان بهبودی کوتاهتر همراه است. این عمل می تواند جایگزین ایمن تری در مقابل عمل لاپاراتومی (جراحی باز) باشد.
همه بیماری های زنان را نمی توان با لاپاراسکوپی درمان کرد. تومورها یا توده های بسیار بزرگ ممکن است نیاز به جراحی باز(لاپاراتومی) داشته باشند. درمان آندومتریوز گسترده به دلیل چسبندگی هایی که می تواند در روده ، مثانه، حالب ها و غیره ایجاد کند، بسیار دشوار است و باید از روش لاپاراتومی استفاده شود.
در مواردی مانند جراحی قبلی شکم، آپاندیسیت، پارگی حاملگی خارج رحمی، پارگی کیست تخمدان یا بیماری التهابی لگن، بیماران چاق (BMI > 45) به دلیل خطر چسبندگی، ممکن است نتوان از روش لاپاراسکوپی استفاده کرد.
مزایا و معایب لاپاراسکوپی در مقایسه با جراحی باز:
روش لاپاراسکوپی طبیعتاً دارای منافع و معایبی میباشد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
اندازه برش ایجاد شده:
تفاوت مهم مابین جراحی باز و جراحی لاپاراسکوپی در اندازه برش ایجاد شده در طی عمل است. جراحی باز یک روش سنتی است که در آن یک برش تک و البته احتمالاً چندین اینچ طول دارد، برای دسترسی به داخل شکم فرد جراحی شده ایجاد میشود. در مقابل، جراحی لاپاراسکوپی یک جراحی کمتر تهاجمی است که از چندین برش با اندازه یک چهارم یا کمتر (در مقابل برش جراحی باز) بهره گرفته میشود.
در طی این روش ، جراح از ابزار مخصوص لاپاراسکوپی استفاده میکند که به انجام روش با استفاده از برشهای بسیار کوچک کمک شایانی مینماید. لاپاراسکوپی از تکنیکهای پیشرفتهتری در مقایسه با جراحی باز کمک میگیرد. از این رو، بسیاری از افراد متقاضی عمل، روش لاپاراسکوپی را به جراحی باز ترجیح میدهند.
خونریزی و درد کمتر:
خونریزی و درد در جراحیهای لاپاراسکوپی در حداقل مقدار میباشد. این امر به این دلیل است که برشهای ایجاد شده در مقایسه با برشهایی که در جراحیهای باز (سنتی) ایجاد میشود بسیار کوچکتر هستند. علاوه بر این، احتمال نیاز به انتقال خون را برای جبران از دست دادن خون کاهش پیدا میکند.
عفونت کمتر بعد از عمل:
در روش لاپاراسکوپی در مقایسه با روش جراحی باز، خطر بروز عفونت بعد از عمل کمتر است. این امر به دلیل کاهش تماس اندامهای داخلی با آلایندههای خارجی و ابزار جراحی در مقایسه با جراحی باز است.
بهبودی سریع:
علاوه بر اندازه برش ایجاد شده، فرد جراحی شده به زمان بیشتری برای بهبودی بعد از جراحی باز نسبت به جراحی لاپاراسکوپی نیاز دارد. بر اساس گزارشها، روش لاپاراسکوپی معمولاً موجب خونریزی کمتر، ترومای خفیفتر و بهبود سریعتر و در نتیجه کاهش بستری شدن در بیمارستان در مقایسه با جراحی باز میشود. ر مقابل، جراحی باز میتواند باعث ماندن طولانیتر در بیمارستان، زخمهای بزرگتر، درد بیشتر و خطرات بالاتر عوارضی مانند عفونت و خونریزی شود.
موارد استفاده ازلاپاراسکوپی
لاپاراسکوپی درمانی:
- درمان آندومتریوز (حضور بافت آندومتر( بافتی که داخل رحم را می پوشاند) در محل هایی خارج از رحم)
- درمان چسبندگی ها
- درمان حاملگی خارج رحمی
- درمان افتادگی رحم (زمانی که بافت نگه دارنده داخلی رحم ضعیف شده و رحم به سمت واژن یا خارج از آن پایین می آید.)
- درمان کیست و تومور تخمدان
- برداشتن رحم (هیسترکتومی) یا تخمدان ها (اووفورکتومی)
- میومکتومی (برداشتن فیبروم)
- درمان آبسه لگن یا چرک
- انجام هیسترکتومی (برداشتن رحم)
- درمان بی اختیاری ادراری
- انجام عقیم سازی( بستن لوله های فالوپ)
لاپاراسکوپی تشخیصی:
- درد غیر قابل توضیح لگن
- ناباروری غیر قابل توضیح
- سابقه عفونت لگن
- تشخیص سرطان
- تشخیص آندومتریوز
- تشخیص کیست تخمدان
روش انجام لاپاراسکوپی:
جراح این عمل را از طریق برش های کوچک در شکم (معمولا در اطراف ناف) انجام می دهد.
در طی فرایند لاپاراسکوپی زنان، پزشک در ابتدا برش کوچکی را در محل مورد نظر خود ایجاد کرده و با ورود گاز کربن دی اکسید باعث افزایش فضا و حجم لگن و شکم شده، تا بتواند به خوبی به تشخیص و یا درمان مشکل بپردازد و آسیب شکمی و لگنی را به حداقل برساند.
دوربین روی لاپاراسکوپ (لاپاراسکوپ حاوی یک لوله کوچک با یک دوربین و یک چراغ در انتهای آن می باشد.) تصاویر ویدئویی را از داخل شکم به مانیتور میفرستد تا پزشک بتواند فضای درونی را ببیند. در صورت تشخیصی بودن عمل، نیازی به برش های دیگر و یا اقدام خاص دیگری نیست. اما در صورت درمانی بودن لاپاراسکوپی ، پزشک یک یا چند برش کوچک دیگر در شکم ایجاد می کند تا بتواند ابزارهای مورد نیاز برای عمل را وارد کند. در پایان عمل، پزشک گاز دی اکسید کربن را از شکم خارج می کند. بریدگی های پوست نیز با بخیه یا چسب مسدود می شوند.
سوالات متداول
مزایای جراحی لاپاراسکوپی نسبت به جراحی باز چیست؟
جراحی لاپاراسکوپی مزایای زیادی نسبت به جراحی باز دارد. دوره بستری بعد از لاپاراسکوپی کوتاه تر از روش سنتی است.
به علاوه، از آنجایی که در جراحی لاپاراسکوپی برش ها کوچک هستند، احتمال عفونت زخم ها کم است. بیماران اغلب درد کمتری را در جراحی لاپاراسکوپی گزارش میکنند.
لاپاراسکوپی چه موقع انجام میشود؟
امروزه از روش لاپاراسکوپی هم در حوزه لگن و هم در حوزه شکم استفاده میشود. درآوردن فیبرومهای رحمی، کیستهای تخمدان و بستن لولههای رحمی از جمله مواردی است که میتوان در مورد آنها از روش لاپاراسکوپی استفاده کرد.
یکی از موارد مهم استفاده از روش لاپاراسکوپی، تشخیص علل نازایی در زنان است. به همین دلیل در مورد نازاییهایی که علت خاصی برای آنها پیدا نشده است و معاینات و آزمایشات بیمار مشکلی را نشان نمیدهد، میتوانیم از این روش استفاده کنیم، چون برخی مشکلاتی که در آزمایشها و سونوگرافیها مشخص نمیشود، با این روش قابل تشخیص است.
یکی از موارد استفاده از لاپاراسکوپی، تشخیص و درمان اندومتریوز است.اندومتریوز نوعی بیماری در خانم هاست که تنها روش تشخیص قطعی آن، لاپاراسکوپی است.
طریقه انجام لاپاراسکوپی چگونه است؟
به بیمار بیهوشی عمومی داده میشود، یک برش کوچک نزدیک ناف زده میشود و ابزار لاپاراسکوپی از طریق این برش به داخل فرستاده می شود. علاوه بر این برش یک برش دیگر در زیر آن ایجاد تا جراح بتواند اعضای مورد نظر را بررسی نماید.
دوره بهبودی عمل لاپاراسکوپی چه مدت طول می کشد؟
مدت زمان این دوران متغیر بوده و به عوامل مختلفی بستگی دارد. گاهی بیمار پس از چند ساعت ترخیص میشود و گاهی لازم است یک تا چند روز بستری شود.
لاپاراسکوپی چه عوارضی دارد؟
آسیب دیدن عروق خونی شکم و ساختارهای لگن
آسیب عصبی
امکان وجود واکنشهای آلرژیک
لخته شدن خون
تحریک پوست