هیستروسالپنگوگرافی (HSG) در واقع یک عکس رنگی از رحم و لوله های فالوپ می باشد. این عکس با استفاده از فرم خاصی از اشعه ایکس ( دوز پایین) به نام فلوروسکوپی و ماده حاجب ید دار (مایع حاوی ید که با اشعه ایکس قابل مشاهده است) انجام می شود.

از عکس رنگی برای تشخیص مشکلات مربوط به باروری و سقط های مکرر استفاده می شود. در طول انجام HSG، اشعه ایکس تصاویری از حفره رحم و لوله‌های فالوپ را (ساختار لوله فالوپ، هیدروسالپنکس، فیموزیز یا تنگی لوله ها) ثبت می‌کند. HSG باعث تشخیص مشکلاتی در آناتومی اندام تولید مثلی می شود.

 عکس رنگی علاوه بر تشخیصی بودن در بعضی از موارد باعث افزایش احتمال بارداری طبیعی نیز می شود.

 به چسبندگی و انسداد لوله های رحم توسط مایعات مخاطی ، هیدروسالپنکس گفته می شود.

این آزمایش باید پس از پایان قائدگی، اما قبل از تخمک گذاری، معمولا بین روزهای 6 تا 11 سیکل قائدگی، انجام شود. برای تعیین روزهای چرخه ، روز 1 را باید به عنوان روز شروع قائدگی حساب کرد (لکه بینی قبل از قائدگی جزو سیکل حساب نمی شود).

• بارداری
• عفونت لگنی
• در صورت داشتن هرگونه حساسیت و یا واکنش نامطلوب به داروها یا مواد حاجب یددار

• تشخیص چسبندگی ها
• ارزیابی حفره رحم
• ارزیابی لوله های رحمی (عکس رنگی علاوه بر ارزایی بسته بودن لوله ها، ممکن است در بهبود عملکرد بهتر آن ها نیز موثر باشد.)

وضعیت خوابیدن جهت انجام عکس رنگی مانند زمانی است که افراد جهت معاینه زنان مراجعه می کنند.

ابتدا رادیولوژیست اسپکولوم را وارد واژن می‌کند، دهانه رحم را تمیز می‌کند و کاتتر را داخل رحم قرار می‌دهد. سپس اسپکولوم برداشته می‌شود و در حین گرفتن عکس، ماده حاجب از طریق کاتتر تزریق می‌شود. در مرحله بعد، عکس توسط اشعه ایکس گرفته می شود و پزشک می تواند رحم و لوله های فالوپ را ارزیابی کند. اگر رنگ از انتهای لوله ها بیرون بریزد، به این معنی است که لوله ها باز هستند. در غیر این صورت می توان انسداد لوله ها را تشخیص داد. رنگی که رحم را پر می‌کند، می‌تواند ناهنجاری‌های حفره داخلی رحم مانند پولیپ، فیبروم، اسکار و ناهنجاری‌های رحم را نشان دهد . قرار دادن کاتتر و تزریق ماده حاجب ممکن است باعث ایجاد درد در بیمار شود. برخی از بیماران احساسی را توصیف می کنند که با دردهای قائدگی قابل مقایسه می باشد.

مدت زمان این روش متفاوت است، اما به طور متوسط حدود 45 دقیقه به طول می انجامد.

• عفونت
• گرفتگی عضلات
• سرگیجه
• ناراحتی معده
• واکنش آلرژیک
• در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر فوراً به پزشک اطلاع داده شود:
• ترشحات واژن که بوی نامطبوعی دارند.
• غش کردن
• درد یا گرفتگی شدید در شکم
• استفراغ
• خونریزی شدید واژن
• تب