(SGPT) ALT
توضیحات
آزمایش ALT یکی از آزمایشهای بررسی عملکرد کبد است که سطح آلانین آمینوترانسفراز را در خون اندازهگیری میکند. این آزمایش ALT یا SGPT نامیده میشود ALT. یکی از آنزیمهای کبدی است که به کبد در تولید انرژی کمک میکند. سطوح بالای این آنزیم در خون میتواند نشانه آسیب یا تحریک کبدی باشد. از این آزمایش برای ارزیابی عملکرد کبد استفاده میکنند.
به طور کلی، آزمایش ALT به تنهایی انجام نمیشود. این آزمایش معمولا همراه با سایر آنزیمهای کبدی به عنوان بخشی از آزمایش عملکرد کبد اندازگیری می شود.
ALT یا آلانین آمینوترانسفراز چه تفاوتی با آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) دارد؟
آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز، که AST هم نامیده میشود، آنزیم دیگری است که اغلب در آزمایش عملکرد کبد همراه با ALT اندازه گیری میشود. AST و ALT هر دو بهعنوان آنزیم های کبدی شناخته میشوند، اما AST در سایر قسمتهای بدن مثل استخوان ها غلظت بیشتری نسبت به ALT دارد. این دو تست در اکثر مواقع با هم درخواست میشود.
شرایط آزمایش:
- برای انجام این آزمایش نیازی به ناشتا بودن نیست.
- در صورت مصرف داروی خاص، حتما موضوع به پزشک اطلاع داده شود. برخی داروها بر نتیجه تست تاثیر منفی دارند، به همین دلیل باید قبل از انجام آزمایش مصرف آن ها محدود یا قطع شود.
- انجام ورزش سنگین از یک روز قبل از آزمایش ممنوع می باشد.
نکات جانبی:
چه زمانی باید آزمایش آلانین آمینوترانسفراز انجام شود؟
در مواقع زیر باید برای انجام آزمایش ALT و دیگر آزمایشهای کبدی اقدام شود.
هنگامی که فرد دچار علائمی مانند تهوع و استفراغ، درد شکم، خارش، یرقان، خستگی و بیاشتهایی باشد، پزشک ممکن است برای تشخیص علت این علائم، آزمایش ALT را تجویز کند.
گاهی ممکن است بدون اینکه فرد علائمی داشته باشد، پزشک برای غربالگری و تشخیص زودهنگام بیماریهای کبد مثل کبد چرب الکلی و غیرالکلی، سیروز کبد، هموکروماتوز، ویلسون، سندروم ژیلبرت، هپاتیت، بیماریهای ناشی از مصرف بیش از حد دارو، این آزمایش را توصیه کند.
افرادی که برای غربالگری باید آزمایش ALT را انجام دهند، معمولا دارای عوامل خطر ابتلا به بیماری کبدی هستند. این عوامل خطر عبارتاند از: مصرف زیاد الکل، دیابت، چاقی یا سابقه خانوادگی مشکلات کبدی.
حتی اگر فرد عوامل خطری نداشته باشید.
ممکن است پزشک آزمایشهایی را برای اندازهگیری ALT در طول معاینات معمول و چکاپ کامل بدن تجویز کند.
اگر قبلا سابقه بیماری کبدی وجود داشته باشد و یا نتایج آزمایش ALT غیرطبیعی بوده باشد، ممکن است برای نظارت بر درمان و مشاهده اینکه سطوح ALT در طول زمان چه تغییری کرده است، این آزمایش انجام شود.
از نتیجهی آزمایشهای ALT و آنزیمهای کبدی همچنین میتوان برای نظارت بر عوارض جانبی داروهایی که میتوانند بر سلامت و عملکرد کبد تأثیر بگذارند، استفاده شود
تفسیر نتایج آزمایش آلانین آمینوترانسفراز
زمانیکه سطح ALT بسیار بالا باشد، ممکن است نشانهای از یک مشکل حاد کبدی باشد. سطح پایین ALT میتواند نشاندهنده یک بیماری مزمن باشد. با این حال، اختلال در سطح ALT بهتنهایی برای پیشبینی یک بیماری کبدی قابل اعتماد نیست. باید همراه با این آزمایش آنزیمهای کبدی دیگر هم بررسی شوند.
سطوح کمی بالای ALT ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
- سوءمصرف الکل
- سیروز (آسیب طولانی مدت و اسکار کبد)
- داروهایی مانند استاتینها، آسپرین و برخی داروهای خوابآور
سطوح نسبتا بالای ALT ممکن است به دلیل موارد زیر باشد:
- بیماری مزمن کبد
- سوءمصرف الکل
- آسیب کلیه
- سیروز
- انسداد مجاری صفراوی
- حمله قلبی یا نارسایی قلبی
- آسیب عضلانی
- گرمازدگی
- آسیب به گلبولهای قرمز
- مصرف بیشازحد ویتامین A.
سطوح بسیار بالای ALT می تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- هپاتیت حاد ویروسی
- مصرف بیشازحد برخی داروها از جمله استامینوفن
- سرطان کبد
- سپسیس
عوامل تأثیرگذار بر نتیجه آزمایش ALT
- ورزش: ورزش شدید میتواند باعث افزایش موقت سطح ALT شود.
- داروها: تعدادی از داروها و مکملها میتوانند اندازه ALT را تغییر دهند.
- جنسیت: مردان معمولا سطوح ALT بالاتری نسبت به زنان دارند. این موضوع احتمالا به تفاوتهای هورمونی مربوط میشود.
- قائدگی: سطح ALT میتواند در طول چرخه قاعدگی بالا یا پایین برود.
- سن: با افزایش سن میزان ALT خون کاهش مییابد، اگرچه علت دقیق آن مشخص نیست.
- شاخص توده بدنی: تفسیر نتایج آزمایش در افراد با وزن بالاتر متغیر است.
- مقدار ALT خون در حالت عادی برای مردان بین 29-33 واحد در لیتر (IU/L) و برای زنان بین 19-25 واحد در لیتر (IU/L) در نوسان است.