(SGOT) AST
توضیحات
AST آنزیمی است که در بافت های مختلف بدن وجود دارد. این آنزیم در واقع نوعی پروتئین است که بدن برای انجام واکنش های شیمیایی خود به آن نیاز دارد.
بالاترین غلظت AST در کبد، عضلات، قلب، کلیه، مغز و گلبول های قرمز خونی است. به طور معمول مقدار کمی AST در جریان خون وجود دارد. مقادیر بالاتر از حد طبیعی این آنزیم در خون میتواند نشان دهنده مشکل در سلامتی باشد. سطوح غیر طبیعی این ماده میتواند با آسیب های کبدی همراه باشد.
وقتی آسیبی به بافت ها و سلول های حاوی این آنزیم وارد می شود، سطوح AST افزایش می یابد. سطح AST می تواند با فاصله شش ساعت پس از آسیب به بافت افزایش یابد. مقادیر طبیعی AST از بدو تولد تا 3 سالگی در مقایسه با مقادیر آن در كودكان و بزرگسالان بیشتر است.
آزمایش AST میزان AST موجود در خون که از بافت های آسیب دیده آزاد شده است را اندازه گیری می کند. نام قدیمی این آزمایش ترانس آمیناز گلوتامیک-اگزالواستیک سرمی (SGOT) است.
شرایط آزمایش:
با وجود اینکه برای انجام آزمایشات کبدی نیازی به ناشتا بودن نیست، اما بهتر است حداقل چند ساعت ناشتایی رعایت شود. در صورت استفاده از داروهای ضد صرع مانند فنوباربیتال و فنی توئین ، به پزشک اطلاع داده شود. ۴۸ ساعت قبل از انجام آزمایش، داروهای بدون نسخه، مانند استامینوفن، مصرف نشود.
نکات جانبی:
پزشکان معمولاً از آزمایش AST به منظور بررسی وضعیت کبد، به عنوان مثال در هپاتیت، استفاده می کنند که معمولاً همراه با اندازه گیری آلانین آمینوترانسفراز (ALT) انجام می شود. در حقیقت، در صورتی که سطح AST غیرطبیعی و میزان ALT طبیعی باشد، احتمالاً مشکل به دلیل بیماری های قلبی یا عضلانی می باشد. در برخی موارد، نسبت AST به ALT می تواند در تشخیص برخی بیماری های کبدی کمک کننده باشد.
چرا آزمایش AST تجویز میشود؟
1. مشاهده علائم مربوط به بیماری کبدی
علائم بیماری کبد که ممکن است باعث شود پزشک آزمایش AST تجویز کند شامل موارد زیر است:
- خستگی
- ضعف
- کاهش اشتها
- حالت تهوع
- استفراغ
- تورم شکم
- زردی پوست یا چشم که به آن یرقان گفته می شود
- ادرار تیره
- خارش شدید پوست
- مشکلات مربوط به خونریزی
- درد شکمی
۲. بررسی خطر ابتلا به بیماری های کبدی
اگر فردی در معرض خطر ابتلا به مشکلات کبدی باشد، ممکن است پزشک این آزمایش را تجویز کند. کبد نقش های مهمی از جمله ساخت پروتئین و دفع سموم در بدن ایفا می کند.
ممکن است فردی دچار آسیب کبدی خفیف شده باشد ولی هیچ علائم و نشانه ای را بروز ندهد، در این صورت پزشک آزمایش AST را برای بررسی التهاب یا آسیب کبدی تجویز کند.
عواملی که خطر ابتلا به مشکلات کبدی را افزایش می دهند عبارتند از:
- قرار گرفتن در معرض ویروسهایی که باعث هپاتیت می شوند
- مصرف زیاد الکل یا دخانیات
- سابقه خانوادگی بیماری کبد
- دیابت
- اضافه وزن
۳. بررسی وضعیت کبدی
پزشک می تواند از آزمایش AST به منظور بررسی وضعیت یک بیماری کبدی شناخته شده کمک بگیرد. همچنین از این تست می توان برای بررسی اثربخشی درمان نیز استفاده کرد. در صورتی که تست با هدف بررسی بیماری کبد انجام شود، ممکن است پزشک در حین معالجه آن را به صورت دوره ای درخواست کند.
۴.اطمینان از عدم آسیب داروها به کبد
ممکن است پزشک از آزمایش AST استفاده کند تا مطمئن شود که داروهی مصرفی باعث آسیب های کبدی نمی شوند. اگر نتایج آزمایش AST نشان دهنده صدمه به کبد باشد، پزشک ممکن است داروها را تغییر داده یا دوز آنها را کاهش دهد تا از ایجاد التهاب جلوگیری کند.
۵.بررسی سایر شرایط تاثیرگذار در سلامتی کبد
در صورت داشتن هر یک از این موارد، ممکن است کبد آسیب ببیند و سطح AST غیر طبیعی باشد:
- نارسایی کلیه
- التهاب پانکراس یا پانکراتیت
- هموکروماتوز
- عفونت های خاصی مانند مونونوکلئوز
- بیماری کیسه صفرا
- گرمازدگی
- سرطان های مرتبط با خون مانند سرطان خون و لنفوما
شرایط احتمالی کبد بر اساس افزایش مقادیر AST
نتایج AST در خارج از حد انتظار و کمتر از 5 برابر حد انتظار:
هپاتیت B، هپاتیت C، کبد چرب الکلی و غیر الکلی، هموکروماتوز، بیماری ویلسون، هپاتیت خود ایمنی، کمبود آلفا 1 آنتی تریپسین، مصرف دارو
نتایج AST بین 5 تا 15 برابر محدوده مورد انتظار:
هپاتیت ویروسی حاد، هر کدام از شرایط مربوط به مقادیر پایین تر AST متغیر است
نتایج AST بیش از 15 برابر محدوده مورد انتظار:
مسمومیت با استامینوفن (تایلنول)، شوک کبدی (از دست دادن منبع خون کبدی)
برخی دیگر از شرایطی که باعث می شود سطح AST در کبد غیرطبیعی باشد عبارتند از:
- سیروز
- سرطان کبد
- بیماری های خود ایمنی
- برخی اختلالات ژنتیکی
- بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD)
- ضربه فیزیکی به کبدی
سایر دلایل احتمالی افزایش سطح AST که مربوط به کبد نیستند عبارتند از:
- حمله قلبی اخیر
- فعالیت شدید
- تزریق دارو به عضله
- سوختگی
- تشنج
- عمل جراحی
- بیماری سلیاک
- بیماری های عضلانی
- تخریب غیر طبیعی گلبول های قرمز
میزان نرمال AST:
در حالت طبیعی، مقدار آنزیم AST در آزمایش SGOT تقریبا بین ۸ تا ۴۵ یونیت در هر لیتر از خون خواهد بود.
میزان نرمال SGOT در آزمایش خون برای مردان برابر است با ۱۰ تا ۴۰ یونیت در لیتر
مقدار بحرانی آنزیم AST در آزمایش SGOT، بیشتر از ۵۰ است که اکثرا برای خانمها این مقدار بحرانی برابر با ۴۵ خواهد بود. باید بدانید که پزشک برای بررسی وضعیت بیمار معمولا تفسیر آزمایش SGOT و SGPT را با هم انجام خواهد داد.