دو نوع کلسترول در بدن وجود دارد که لیپوپروتئین با چگالی بالا HDL ، کلسترول خوب و لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) یا کلسترول بد نامیده می‌شوند. HDL به عنوان کلسترول خوب شناخته می‌شود، زیرا حامل لیپوپروتئین با چگالی پایین (LDL)، تری گلیسیریدها و چربی‌های مضر است و آن ها را برای فرآوری به کبد منتقل می‌کند.

هنگامی که لیپوپروتئین با چگالی بالا به کبد می‌رسد، کبد لیپوپروتئین با چگالی کم را تجزیه کرده و پس از تبدیل به صفرا، آن‌ را از بدن خارج می‌کند.

بدن بیشتر از کلسترول LDL تشکیل شده است. مقادیر زیاد این کلسترول در بدن می‌تواند منجر به ایجاد پلاک در عروق شود. این موضوع می‌تواند منجر به بیماری قلبی یا سکته شود.

تحقیقات نشان داده است که افراد با سطح کلسترول HDL نرمال در معرض خطر کمتری برای بیماری عروق کرونر هستند. پزشک با استفاده از یک آزمایش ساده می‌تواند سطح کلسترول را بررسی کند.

• این آزمایش به حدود 8 تا 12 ساعت ناشتا بودن نیاز دارد.
• شب قبل از آزمایش وعده شام زودتر میل شود. نباید تغییر خاصی در وعده غذایی وجود داشته باشد. رژیم غذایی همیشگی رعایت شود.
• در طی ناشتایی می‌توان آب نوشید، اما نوشیدن چای، قهوه، آبمیوه مجاز نمی باشد.
• در صورت مصرف داروی خاص، حتما موضوع به پزشک اطلاع داده شود. برخی داروها بر نتیجه تست تاثیر منفی دارند، به همین دلیل باید قبل از انجام آزمایش مصرف آن ‌ها محدود یا قطع شود.
• مصر آدامس و سیگار ممنوع می باشد.
• برای این آزمایش به نمونه خون نیاز است. نمونه‌گیری از طریق ورید بازویی انجام خواهد شد.
• چنانچه مدت زمان ناشتایی از حد استاندارد آن خارج شود، احتمال خطا در نتیجه تست وجود خواهد داشت.

• افراد مبتلا به دیابت
• افراد داری سابقه خانوادگی بیماری قلبی
• افراد با فشار خون بالا
• مردان بالای 45 سال
• زنان بالای 55 سال
• افراد سیگاری
• افرادی که از تنباکو استفاده می‌کنند.
• افرادی که به بیماری قلبی مبتلا هستند یا دچار حمله قلبی شده‌اند.
• به طور کلی پیشنهاد می‌شود همه افراد بالای ۲۰ سال، به منظور پایش سلامتی سیستم قلبی و عروقی هر چهار تا شش سال، یکبار آزمایش HDL را بدهند.

 صرف نظر از چکاپ‌های دوره‌ای، پزشکان آزمایش HDL را برای افرادی که به بیماری‌های زمینه‌ای زیر مبتلا هستند، پیشنهاد می‌کنند:

• مردان بالای ۴۵ و زنان بالای ۵۵ سال
• افرادی که مواد دخانی مانند سیگار مصرف می‌کنند.
• افراد که به دیابت مبتلا هستند.
• افراد ی که بیماری قلبی در افراد خانواده آن‌ها دیده می‌شود.
• کسانی که فشار خون بالا دارند.
• افرادی که سابقه سکته قلبی دارند.

برخی شرایط مثل ابتلا به بیماری‌های ژنتیکی نادر، مصرف سیگار و ابتلا به دیابت منجر به کاهش سطح HDL در آزمایش خون می‌شود.

• انسداد و گرفتگی عروق کرونر
• ایست قلبی
• مقاومت به انسولین
• سکته قلبی یا همان حمله قلبی: در این حالت خون به عضله قلب نمی‌رسد و در نتیجه منجر به آسیب آن خواهد شد. علت اصلی حمله قلبی انسداد عروق کرونر است.
• دیابت: در این بیماری میزان گلوگز در خون بیش از حد طبیعی خواهد بود.
• چربی خون بالا

رژیم غذایی و سبک زندگی اشتباه

مصرف برخی غذاها مانند انواع مغزها و گیاهان تازه، منجر به افزایش سطح HDL در بدن خواهد شد. عدم توجه به نوع مواد غذایی بدن را با کمبودهای مختلفی مواجه خواهد کرد.

نداشتن برنامه ورزشی منظم

افرادی که روزانه به مدت ۳۰ دقیقه ورزش می‌کنند، دارای سطح نرمالی از کلسترول هستند.

فاکتورهای ژنتیکی

در این شرایط فرد به طور ژنتیکی با کاهش این ماده در بدن مواجه است. به همین دلیل درمان قطعی برای حل این مشکل وجود ندارد. در این حالت متخصصان توصیه می‌کنند تا با داشتن سبک زندگی سالم، کمبود این ماده در بدن کنترل و جبران شود.

• چاقی و اضافه وزن
• مصرف طولانی مدت داروهای ضد بارداری
• دیابت کنترل نشده
• افزایش سن
• مصرف مواد دخانی

با اینکه گفته می‌‎شود کلسترول خوب از بروز ناراحتی‌‎های قلبی پیشگیری می‎‌کند، اما سطح بالای آن می‎‌تواند خطرناک باشد. البته باید بدانید چنانچه بدن متابولیسم نرمالی داشته باشد، میزان این ماده در بدن، بیش از حد افزایش نخواهد یافت. افزایش HDL در خون به دلایل مختلفی ازجمله کمبود فاکتورهای ژنتیکی یا آسیب‌دیدگی برخی پروتئین‌های خاص ممکن است اتفاق بیافتد. عوامل مختلفی ازجمله رژیم غذایی نامناسب و سرشار از چربی‌های غیراشباع، کم‌تحرکی، افزایش وزن و چاقی منجر به افزایش میزان HDL در خون می‌شوند.

به‌طورکلی مقدار نرمال HDL در آزمایش خون بین ۳۰ تا ۸۰ میلی‌گرم در بر دسی لیتر متغیر است. زمانی که مقدار HDL خون به کمتر از ۳۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر کاهش می‌یابد، احتمال بروز حمله قلبی وجود دارد.

در زنان مقدار نرمال HDL کمی بیشتر از مردان است. مقدار نرمال HDL در زنان ۴۰ تا ۸۵ میلی‌گرم و در مردان ۳۷ تا ۷۰ میلی‌گرم بر دسی لیتر است. همچنین در افراد ورزشکار مقدار HDL خون بالا بوده و به همین خاطر این افراد کمتر در معرض عارضه‌های قلبی قرار دارند. مقادیر بسیار بالای HDL برای فرد مضر است و ریسک سکته مغزی را افزایش می‌دهد.