فسفر یک ماده معدنی است که در ترکیب با سایر مواد، ترکیبات فسفات آلی و غیر آلی (فسفات معدنی) ایجاد می‌کند. هنگام صحبت در مورد آزمایش، اصطلاحات فسفر و فسفات معمولاً به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما در حقیقت چیزی که در خون اندازه‌گیری و تحت عنوان فسفر خون شناخته می‌شود، فسفات معدنی می باشد.
ترکیبات فسفات برای تولید انرژی، رشد استخوان‌ها، عملکرد عضلات و اعصاب حیاتی است. این ترکیبات همچنین به عنوان یک بافر نقش مهمی دارند و به حفظ تعادل اسید و باز بدن کمک می‌کنند.
بدن فسفر مورد نیاز خود را از طریق خوراکی‌هایی که مصرف می شود، دریافت می‌کند. فسفات در اغلب مواد غذایی یافت شده و به راحتی توسط دستگاه گوارش جذب می‌شود. بخش اعظم فسفات در بدن با کلسیم ترکیب می‌شود و در ساختار استخوان‌ها و دندان‌ها شرکت می‌کند. مقادیر کمتری از آن نیز در بافت عضله و عصب یافت می‌شود و در نهایت مقدار باقی مانده آن جذب سلول‌های بدن شده  و برای ذخیره انرژی استفاده می‌شوند.
به طور معمول، فقط حدود ۱ درصد از کل فسفات بدن در خون وجود دارد. طیف گسترده‌ای از غذاها مانند لوبیا، نخود، آجیل، غلات، محصولات لبنی، تخم مرغ، گوشت گاو، مرغ و ماهی حاوی مقادیر قابل توجهی فسفر هستند. بدن با تنظیم میزان جذب فسفر از روده و میزان دفع آن از طریق کلیه، سطح فسفات را در خون حفظ می‌کند. سطح فسفات تحت تأثیر هورمون پاراتیروئید (PTH) ، کلسیم و ویتامین D قرار دارد.
کمبود فسفر (هیپوفسفاتمی) ممکن است با سوء تغذیه، سو جذب مواد غذایی، عدم تعادل اسید و باز، افزایش کلسیم خون و اختلالات موثر بر عملکرد کلیه دیده شود.
افزایش سطح فسفر (هیپرفسفاتمی) ممکن است با افزایش مصرف ماده معدنی، پایین آمدن سطح کلسیم خون و اختلال عملکرد کلیه دیده شود.
افرادی که دچار کمبود خفیف تا متوسط فسفر هستند در اغلب موارد علائمی نشان نمی‌دهند. در شرایط شدید کمبود فسفر علائمی نظیر ضعف عضلانی و گیجی دیده می‌شود. در شرایطی که مقدار فسفر بیش از حد نرمال افزایش یابد ممکن است علائمی شبیه علائم کلسیم پایین مانند گرفتگی عضلات، گیجی و حتی تشنج مشاهده شود.
آزمایش فسفر اغلب به همراه سایر آزمایشات، مانند آزمایشات مربوط به کلسیم، هورمون پاراتیروئید (PTH) و  یا ویتامین D، برای کمک به تشخیص و یا نظارت بر درمان بیماری‌های مختلفی که باعث عدم تعادل کلسیم و فسفر می‌شوند، تجویز می‌گردد.
با وجود آنکه آزمایشات فسفر معمولاً بر روی نمونه‌های خون انجام می‌شود، در برخی موارد آزمایش P برای نمونه ادرار تصادفی یا ۲۴ ساعته نیز انجام می‌شود تا میزان دفع آن توسط کلیه‌ها کنترل شود.
 

•  در حالی که تست فسفر معمولاً بر روی نمونه‌های خون انجام می‌شود، در مواردی مقدار فسفر در نمونه‌های ادرار نیز اندازه‌گیری می‌شود. هدف از تعیین سطح فسفر ادرار ارزیابی دفع آن توسط کلیه‌ها و ارزیابی عملکرد کلیه‌ها می‌باشد.
•  ناشتا بودن فرد الزامی است و نباید از ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش چیزی به جز آب مصرف شود.
•  در صورت مصرف داروهای مکمل یا برخی از آنتی بیوتیک‌ها لازم است در مورد استفاده یا قطع مصرف آن‌ها قبل از تست فسفر با پزشک صحبت شود.
•  تاخیر صبحگاهی در آزمایش فسفر خون منجر به افزایش کاذب سطح فسفات می‌شود. آزمایش مدتی کوتاه پس از بیدار شدن از خواب باید انجام شود.
• جهت تهیه ظرف مناسب آزمایش فسفر ادرار تصادفی یا ۲۴ ساعته با آزمایشگاه خود هماهنگ نمایید.
•  نمونه خون از رگ بازو
•  نمونه ادرار صبحگاهی
•  نمونه ادرار ۲۴ ساعته

از آنجایی که تغییرات خفیف فسفر در بدن هیچ علامتی ندارد، آزمایش فسفر معمولاً در آزمایش‌های غربالگری چکاپ درخواست داده می‌شود.
این آزمایش معمولاً در پیگیری یک آزمایش غیر طبیعی کلسیم و یا در صورت وجود علائم کلسیم غیر طبیعی مانند خستگی، ضعف عضلانی، گرفتگی عضلات یا مشکلات استخوانی نیز انجام می‌شود.
هنگامی که فرد علائم اختلالات کلیه و دستگاه گوارش را نشان می‌دهد، ممکن است آزمایش فسفر به همراه سایر آزمایشات دیگر بر روی نمونه‌های خون و ادرار انجام شود.
هنگامی که فرد مبتلا به دیابت است یا علائمی از عدم تعادل اسید و باز را نشان می‌دهد، تست فسفر خون و ادرار در جهت کنترل سطح فسفر در بدن و میزان دفع آن از طریق کلیه‌ها انجام می‌شود.

•  افزایش کلسیم خون (هیپرکلسمی)، به ویژه به دلیل پرکاری غده پاراتیروئید (هیپرپاراتیروئیدیسم)
•  استفاده بیش از حد از داروهای ادرارآور
•  سوء تغذیه
•  اعتیاد به الکل
• سوختگی شدید
•  کتواسیدوز دیابتی (بعد از درمان)
•  کم کاری تیروئید
• کاهش پتاسیم خون (هیپوکالمی)
•  استفاده طولانی مدت از داروهای ضد اسید معده
•  راشیتیسم و استئومالاسی (به دلیل کمبود ویتامین D)
   

•  نارسایی کلیه
•  بیماری کبد
•  کم کاری تیروئید
•  کتواسیدوز دیابتی (برای اولین بار)
•  افزایش مصرف رژیم غذایی حاوی فسفات

مقادیر زیاد فسفر معمولاً منجر به بیماری‌های قلبی- عروقی یا پوکی استخوان می‌شود. در موارد نادر نیز افزایش مقدار فسفر می‌تواند به اندام‌های داخلی بدن آسیب رساند که در نتیجه رسوب کلسیم و فسفات کلسیم در بافت‌ها می‌باشد.

•  غذاهای غنی از کربوهیدرات و داروهای کاهنده اسید معده سبب کاهش فسفر می‌شوند.
• نوشابه و مواد غذایی از پیش بسته‌بندی شده حاوی مقدار زیادی فسفر هستند که به عقیده برخی از متخصصان تغذیه در مصرف بیش از حد فسفر نقش دارند.
•  داروهای متی سیلین و ویتامین D سبب افزایش سطح فسفر می‌شوند.
•  سطح فسفر در خون و ادرار ممکن است تحت تأثیر مصرف شیاف‌های تنقیه و ملین‌های حاوی فسفات سدیم و تجویز گلوکز داخل وریدی قرار بگیرد.

4/5 -3  میلیگرم در دسی لیتر